Toen en elders?

het is niet het enige boek over dit thema, niet het eerste dat ik erover in handen heb.

maar toch overvalt me steeds weer een huiver als ik lees dat het front vlak buiten het dorp ligt, dat er deserteurs waren die zijn ‘overgestoken naar de vijand’ waarop de ‘onzen’ een zelfmoord-tegenaanval in hebben gezet waarbij 50 doden vielen, jonge Italiaanse en Oostenrijkse jongens, rond de 20, in 1914 in de zuidelijke Alpen; en wat dit betekende voor de jonge vrouwen in het dorp, die heen en weer trokken, over de hellingen, berg op berg af, tussen front en dorp, en hen van voedsel, wapens en munitie voorzagen… want die daarboven zijn geen anonieme soldaten, het is een vriend, je klasgenoot, je neef…

doet het ertoe dat het ‘toen en elders’ was?